INS सूरत
भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स चालू घडामोडी आंतरराष्ट्रीय संबंध (IR) महत्त्वाचे रिपोर्ट्स आणि इंडेक्सेस पर्यावरणशास्र नोटस नीतिशास्त्र नोटस
Home / Blog / INS सूरत
भारतीय नौदलाच्या INS सूरत या अत्याधुनिक मार्गदर्शित क्षेपणास्त्र विध्वंसक युद्धनौकेने अरबी समुद्रात मध्यम पल्ल्याच्या पृष्ठभाग ते आकाश (Medium-Range Surface-to-Air Missile) क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी केली आहे. ही चाचणी भारतीय नौदलाच्या लढाऊ क्षमतेत झालेल्या मोठ्या वाढीचे प्रतीक मानली जात आहे.
INS सूरत म्हणजे नेमके काय?
- INS सूरत ही भारतीय नौदलाच्या प्रोजेक्ट 15बी (Guided Missile Destroyer Project) अंतर्गत तयार करण्यात आलेली चौथी आणि अंतिम युद्धनौका आहे.
- या नौकेचा समावेश विशाखापट्टणम वर्ग (Visakhapatnam-class) विध्वंसक नौकांमध्ये होतो, ज्याला प्रगत तंत्रज्ञानाने सज्ज करण्यात आले आहे.
- प्रोजेक्ट 15ए अंतर्गत बांधलेल्या कोलकाता वर्ग युद्धनौकांचे अधिक सुधारित आणि अत्याधुनिक स्वरूप म्हणजेच INS सूरत होय.
डिझाइन आणि बांधणी
- डिझाईन: भारतीय नौदलाच्या स्वतःच्या Warship Design Bureau ने ही नौका डिझाईन केली आहे.
- बांधणी: मुंबईच्या मझगाव डॉकयार्ड (Mazagon Dockyard) येथे पूर्णपणे स्वदेशी तंत्रज्ञानावर आधारित तिची बांधणी करण्यात आली आहे.
- जलप्रवास उद्घाटन: पंतप्रधानांच्या हस्ते जानेवारी २०२५ मध्ये या युद्धनौकेचे जलप्रवास उद्घाटन करण्यात आले.
INS सूरतची महत्त्वाची वैशिष्ट्ये
- जगातील सर्वात प्रगत आणि मोठ्या युद्धनौकांपैकी एक: INS सूरत हे नौदलासाठी ताकदवान अस्त्र असून त्याचे पाण्याचे विस्थापन सुमारे ७,४०० टन आहे.
- प्रगत शस्त्रसज्जता: युद्धनौकेवर सुपरसॉनिक ब्रह्मोस क्षेपणास्त्र (Surface-to-Surface Missiles) आणि बराक-८ मध्यम पल्ल्याची क्षेपणास्त्रे (Surface-to-Air Missiles) बसवण्यात आली आहेत, ज्यामुळे शत्रूच्या नौका आणि हवाई आक्रमणांना त्वरित प्रत्युत्तर देता येते.
- पाणबुडीविरोधी युद्धक्षमता
- स्वदेशी विकसित हुल माउंटेड सोनार 'हम्सा एनजी' (Humsa NG Sonar System) ने सागराच्या तळाशी असलेल्या शत्रूच्या हालचालींचा मागोवा घेता येतो.
- याशिवाय जड टॉर्पेडो ट्यूब लाँचर्स आणि ASW रॉकेट लाँचर्स चा समावेश पाणबुड्यांचा नाश करण्यासाठी करण्यात आला आहे.
- कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आधारित युद्धनौका: INS सूरत ही भारतीय नौदलाची पहिली AI सक्षम युद्धनौका आहे. यात स्वदेशी पातळीवर विकसित केलेली विविध कृत्रिम बुद्धिमत्ता उपाययोजना (AI Solutions) वापरण्यात आल्या आहेत, ज्यामुळे निर्णयक्षमता आणि लढाऊ प्रतिक्रिया यामध्ये मोठी सुधारणा झाली आहे.
एकंदरीत, INS सूरत केवळ भारतीय नौदलाच्या स्वदेशी क्षमतांचा आविष्कार नाही, तर आधुनिक काळातील युद्धनौकांच्या जागतिक मानकांशी स्पर्धा करण्याची भारताची तयारीही दाखवते.
Subscribe Our Channel