लंडन येथील लिलावातून रघुजी भोसले (प्रथम) यांची तलवार महाराष्ट्र सरकारने पुनर्प्राप्त केली
महाराष्ट्र सरकारने अलीकडेच लंडनमधील एका लिलावात मराठा सेनानायक राजे रघुजी भोसले (प्रथम) यांची ऐतिहासिक तलवार परत मिळवली आहे.
राजे रघुजी भोसले (प्रथम) यांच्याबद्दल माहिती:
- जन्म: इ.स. 1695 मध्ये
- ते मराठा साम्राज्याचे सेनापती व नागपूरकर भोसले घराण्याचे संस्थापक होते.
- छत्रपती शाहू महाराजांच्या नेतृत्वाखाली त्यांनी 18व्या शतकात मराठा साम्राज्याच्या विस्तारात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
- त्यांनी नागपूर राज्याची स्थापना केली आणि पूर्व-मध्य भारतात मराठा सत्तेचा विस्तार केला.
- हिंगणकर भोसले वंशातून ते होते, ज्यांचे मराठा लष्करी परंपरेशी खोल संबंध होते.
- त्यांच्या कारकिर्दीची सुरुवात त्यांच्या काकां कन्होजी भोसले यांच्या मार्गदर्शनाखाली झाली.
- त्यांनी बेरार आणि गोंडवाना प्रदेशांवर आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले.
- 1745 ते 1755 दरम्यान त्यांनी बंगाल मोहिमा केल्या आणि ओडिशा, बिहार, पश्चिम बंगाल, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश आणि छत्तीसगड येथे मराठा सत्तेचा विस्तार केला.
- त्यांच्या रणनीतिक कौशल्यामुळे आणि अपराजित महत्त्वाकांक्षेमुळे छत्रपती शाहू महाराजांनी त्यांना "सेनासाहेब सुब्हा" हा मानाचा किताब प्रदान केला.
त्यांच्या तलवारीच्या वैशिष्ट्यांविषयी:
(स्रोत: मुख्यमंत्री कार्यालय, महाराष्ट्र)
- ही तलवार बास्केट-हिल्ट प्रकाराची असून, तिच्या तलवारीचा पट्टा युरोपियन शैलीतील आहे थोडासा वाकलेला आणि एकधारी.
- तलवारीवर दोन फुलर्स (पात्यावरील उभ्या चिरा) असून, त्या तलवारीच्या लांबीपर्यंत जातात.
- तलवारीच्या पाठीवर देवनागरी लिपीत सुवर्णाक्षरात एक शिलालेख आहे.
- या शिलालेखात “श्रिमंत रघुजी भोसले सेनासाहेब सुब्हा फिरंग असे लिहिले आहे, जे दर्शवते की ही तलवार कदाचित समारंभिक (ceremonial) वापरासाठी तयार करण्यात आली होती.
इतिहासातील पार्श्वभूमी:
- इ.स. 1817 मध्ये सिटाबर्डीच्या लढाईनंतर, ईस्ट इंडिया कंपनीने नागपूरचे भोसले पराभूत केले आणि त्यांच्या खजिन्याची लूट केली. यामध्ये ही ऐतिहासिक तलवारही होती.
महत्त्व: या तलवारीची पुनर्प्राप्ती ही महाराष्ट्राच्या इतिहासासाठी, मराठा परंपरेसाठी आणि सांस्कृतिक पुनरुत्थानासाठी एक अत्यंत गौरवाची घटना आहे.
Subscribe Our Channel