Welcome to SRIRAM's IAS PUNE Branch

Bharat Gen (भारत Gen): भारतातील पहिले स्वदेशी बहुभाषिक AI मॉडेल

Home / Blog / Bharat Gen (भारत Gen): भारतातील पहिले स्वदेशी बहुभाषिक AI मॉडेल

Bharat Gen (भारत Gen): भारतातील पहिले स्वदेशी बहुभाषिक AI मॉडेल

  • 07/06/2025
  • 487
Bharat Gen (भारत Gen): भारतातील पहिले स्वदेशी बहुभाषिक AI मॉडेल

केंद्रीय मंत्री डॉ. जितेंद्र सिंह यांनी ‘Bharat Gen’ — भारतातच विकसित करण्यात आलेल्या, सरकारच्या निधीतून उभारलेल्या AI-आधारित मल्टिमोडल LLM चे उद्घाटन Bharat Gen Summit मध्ये केले.

Bharat Gen बद्दल माहिती:

  • Bharat Gen हे भारतातील पहिले स्वदेशी विकसित सरकारी निधीतून तयार केलेले बहुभाषिक AI मॉडेल आहे.
  • उद्दिष्ट: भारताच्या भाषिक व सांस्कृतिक विविधतेला कवेत घेऊन कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा समावेशक आणि नैतिक विकास घडवणे.
  • हे मॉडेल मजकूर (Text), आवाज (Speech) आणि प्रतिमा (Image) या तिन्ही माध्यमांचा समावेश करते.
  • २२ भारतीय भाषांमध्ये सहज AI सोल्यूशन्स पुरविण्याची क्षमता या मॉडेलमध्ये आहे.

समर्थन आणि अंमलबजावणी:

  • या उपक्रमाला विज्ञान व तंत्रज्ञान विभाग (DST) यांचे पाठबळ आहे.
  • हे National Mission on Interdisciplinary Cyber-Physical Systems (NM-ICPS) अंतर्गत विकसित करण्यात आले आहे.
  • याची अंमलबजावणी IIT बॉम्बे येथील Technology Innovation Hub (TIH) – Foundation for IoT and IoE मार्फत केली जाते.

वैशिष्ट्ये:

  • Bharat Gen हे केवळ AI नव्हे तर भारतासाठी एक सांस्कृतिक व तांत्रिक क्रांती आहे.
  • यामध्ये विविध शैक्षणिक संस्था, संशोधक, आणि नवप्रवर्तक सहभागी आहेत.
  • या मॉडेलचा उद्देश असा AI तयार करणे आहे जो नैतिक, समावेशक, बहुभाषिक आणि भारतीय मूल्यांशी सुसंगत असे

Subscribe Our Channel

Latest Blog Posts

खिचन आणि मेनार पाणथळ क्षेत्रे रामसर स्थळे घोषित
खिचन आणि मेनार पाणथळ क्षेत्रे रामसर स्थळे घोषित
  • 06/06/2025
Daily Civil Services Update in Marathi
Daily Civil Services Update in Marathi
  • 05/06/2025
माउंट एटना ज्वालामुखीचा उद्रेक: इटलीतील सक्रिय पर्वत
माउंट एटना ज्वालामुखीचा उद्रेक: इटलीतील सक्रिय पर्वत
  • 05/06/2025
अती रक्त गाठी रोखणारा नॅनोएन्झाइम आणि त्याचे वैद्यकीय महत्त्व: IISc चा नवा संशोधन शोध:
अती रक्त गाठी रोखणारा नॅनोएन्झाइम आणि त्याचे वैद्यकीय महत्त्व: IISc चा नवा संशोधन शोध:
  • 04/06/2025
भारत-अमेरिका भागीदारी: सागरी अंतर्गत केबल्समधील धोरणात्मक सहकार्य
भारत-अमेरिका भागीदारी: सागरी अंतर्गत केबल्समधील धोरणात्मक सहकार्य
  • 03/06/2025
आशियाई विकास बँक आणि भारतीय शहरीकरण: इतिहास, उपक्रम आणि धोरणे
आशियाई विकास बँक आणि भारतीय शहरीकरण: इतिहास, उपक्रम आणि धोरणे
  • 03/06/2025
भारतातील इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी
भारतातील इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी
  • 03/06/2025
भारतीय मृद्भांडकला : इतिहास, परंपरा आणि सांस्कृतिक महत्त्व
भारतीय मृद्भांडकला : इतिहास, परंपरा आणि सांस्कृतिक महत्त्व
  • 02/06/2025
भारतातील पोषण विरोधाभास(Nutrition Paradox), धोरणे व आव्हाने
भारतातील पोषण विरोधाभास(Nutrition Paradox), धोरणे व आव्हाने
  • 02/06/2025
जीवनसत्त्व B9
जीवनसत्त्व B9
  • 02/06/2025
बायोस्टीम्युलंट्स
बायोस्टीम्युलंट्स
  • 31/05/2025
सात शिखर चॅलेंज (7 Summits Challenge): एक जागतिक साहसिक पराक्रम
सात शिखर चॅलेंज (7 Summits Challenge): एक जागतिक साहसिक पराक्रम
  • 31/05/2025
नैतिकता: संकल्पना, घटक आणि समाजातील महत्त्व
नैतिकता: संकल्पना, घटक आणि समाजातील महत्त्व
  • 31/05/2025
नीतीमूल्ये(Morals)
नीतीमूल्ये(Morals)
  • 31/05/2025
कांचनजंगा (Mt. Khangchendzonga)
कांचनजंगा (Mt. Khangchendzonga)
  • 30/05/2025
मौर्य साम्राज्य आणि त्याची नाणेप्रणाली
मौर्य साम्राज्य आणि त्याची नाणेप्रणाली
  • 30/05/2025
झंगेजूर कॉरिडॉर आणि भारताची भू-राजकीय सामरिक भूमिका
झंगेजूर कॉरिडॉर आणि भारताची भू-राजकीय सामरिक भूमिका
  • 29/05/2025
फाह्यान (Fa-Hien / Faxian)
फाह्यान (Fa-Hien / Faxian)
  • 29/05/2025
मेगास्थनीज
मेगास्थनीज
  • 28/05/2025
क्लॉडियस टॉलेमी (Claudius Ptolemaeus) / टॉलेमी(Ptolemy)
क्लॉडियस टॉलेमी (Claudius Ptolemaeus) / टॉलेमी(Ptolemy)
  • 29/05/2025
तेल सांडण्यावरील (Oil Spill) प्रमुख तंत्रज्ञान व उपाययोजना
तेल सांडण्यावरील (Oil Spill) प्रमुख तंत्रज्ञान व उपाययोजना
  • 28/05/2025
प्लिनी (गायस प्लिनीअस सेकुंडस) (Gaius Plinius Secundus (AD 23/24 – 79))
प्लिनी (गायस प्लिनीअस सेकुंडस) (Gaius Plinius Secundus (AD 23/24 – 79))
  • 28/05/2025
मोरिंगा
मोरिंगा
  • 28/05/2025
RBI लाभांश
RBI लाभांश
  • 28/05/2025
प्राचीन भारत इतिहास नोट्स
प्राचीन भारत इतिहास नोट्स
  • 27/05/2025
ग्रीक व रोमन प्रवाशांचे भारतविषयक दृष्टिकोन
ग्रीक व रोमन प्रवाशांचे भारतविषयक दृष्टिकोन
  • 27/05/2025
भारत भेट देणारे महत्त्वाचे चिनी प्रवासी
भारत भेट देणारे महत्त्वाचे चिनी प्रवासी
  • 27/05/2025
प्राचीन भारतातील महत्त्वाचे परकीय प्रवासी
प्राचीन भारतातील महत्त्वाचे परकीय प्रवासी
  • 27/05/2025
प्रसारण सेवांवर दुहेरी कराधान वैध : सर्वोच्च न्यायालयाचा महत्वपूर्ण निर्णय
प्रसारण सेवांवर दुहेरी कराधान वैध : सर्वोच्च न्यायालयाचा महत्वपूर्ण निर्णय
  • 26/05/2025
भारताने चागोस बेटे मॉरिशसकडे परत देण्याचा यूकेच्या निर्णयाचा स्वागतपूर्वक स्वीकार केला
भारताने चागोस बेटे मॉरिशसकडे परत देण्याचा यूकेच्या निर्णयाचा स्वागतपूर्वक स्वीकार केला
  • 26/05/2025
मूल्ये: नैतिकतेचा पाया
मूल्ये: नैतिकतेचा पाया
  • 26/05/2025
नागार्जुनकोंडा – भारतातील प्राचीन विद्यापीठ
नागार्जुनकोंडा – भारतातील प्राचीन विद्यापीठ
  • 24/05/2025
पुष्पगिरी विद्यापीठ – प्राचीन भारतातील प्रसिद्ध बौद्ध शिक्षणकेंद्र
पुष्पगिरी विद्यापीठ – प्राचीन भारतातील प्रसिद्ध बौद्ध शिक्षणकेंद्र
  • 24/05/2025
शारदा पीठ
शारदा पीठ
  • 24/05/2025
PBAT (Polybutylene Adipate Terephthalate)
PBAT (Polybutylene Adipate Terephthalate)
  • 22/05/2025
आंतरराष्ट्रीय बुकर 2025 : ‘Heart Lamp’ ला सर्वोच्च सन्मान
आंतरराष्ट्रीय बुकर 2025 : ‘Heart Lamp’ ला सर्वोच्च सन्मान
  • 22/05/2025
भारत आणि बांगलादेश व्यापार तणाव
भारत आणि बांगलादेश व्यापार तणाव
  • 22/05/2025
सुप्रीम कोर्टाचा पोस्ट-फॅक्टो पर्यावरण मंजुरी निर्णय 2025
सुप्रीम कोर्टाचा पोस्ट-फॅक्टो पर्यावरण मंजुरी निर्णय 2025
  • 21/05/2025
जयंत नारळीकर आणि स्थिर अवस्थेचा (Steady-State) विश्व सिद्धांत
जयंत नारळीकर आणि स्थिर अवस्थेचा (Steady-State) विश्व सिद्धांत
  • 21/05/2025
आंतरराष्ट्रीय अणु ऊर्जा संस्था (IAEA) व भारताचा NPT दृष्टिकोन
आंतरराष्ट्रीय अणु ऊर्जा संस्था (IAEA) व भारताचा NPT दृष्टिकोन
  • 20/05/2025
परसनाथ डोंगर (Parasnath Hill)
परसनाथ डोंगर (Parasnath Hill)
  • 20/05/2025
बौद्ध धर्म: उत्पत्ती, तत्त्वज्ञान आणि साहित्य
बौद्ध धर्म: उत्पत्ती, तत्त्वज्ञान आणि साहित्य
  • 18/05/2025
भारतामध्ये परदेशी विद्यापीठे: UGC 2023 धोरण विश्लेषण
भारतामध्ये परदेशी विद्यापीठे: UGC 2023 धोरण विश्लेषण
  • 16/05/2025
भारताने मालदीवसाठी ५० दशलक्ष डॉलर्सचे ट्रेझरी बिल नूतनीकरण केले
भारताने मालदीवसाठी ५० दशलक्ष डॉलर्सचे ट्रेझरी बिल नूतनीकरण केले
  • 16/05/2025
BIMSTEC शिखर परिषद (२०२५ थायलंड(बँकॉक))
BIMSTEC शिखर परिषद (२०२५ थायलंड(बँकॉक))
  • 16/05/2025
मुजिरीस बंदर
मुजिरीस बंदर
  • 15/05/2025
आधुनिक क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञान आणि महत्त्वाच्या संकल्पना
आधुनिक क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञान आणि महत्त्वाच्या संकल्पना
  • 14/05/2025
ब्रह्मोस (BrahMos): भारताचे अजेय क्षेपणास्त्र!
ब्रह्मोस (BrahMos): भारताचे अजेय क्षेपणास्त्र!
  • 14/05/2025
भारतातील सेफ हार्बर आणि सोशल मिडिया जबाबदारी
भारतातील सेफ हार्बर आणि सोशल मिडिया जबाबदारी
  • 13/05/2025
संयुक्त राष्ट्र वन मंच (United Nations Forum on Forests (UNFF))
संयुक्त राष्ट्र वन मंच (United Nations Forum on Forests (UNFF))
  • 13/05/2025
कर्नाटकचे आमदार G. जनार्दन रेड्डी विधानसभेच्या सदस्यत्वातून अपात्र
कर्नाटकचे आमदार G. जनार्दन रेड्डी विधानसभेच्या सदस्यत्वातून अपात्र
  • 13/05/2025
कोळसा वायूकरण आर्थिक प्रोत्साहन योजना
कोळसा वायूकरण आर्थिक प्रोत्साहन योजना
  • 13/05/2025
भारताची वायुदल संरक्षण प्रणाली: आकाशाचे रक्षण आणि सामरिक वर्चस्व सुनिश्चित करणारे अस्त्र
भारताची वायुदल संरक्षण प्रणाली: आकाशाचे रक्षण आणि सामरिक वर्चस्व सुनिश्चित करणारे अस्त्र
  • 11/05/2025
पहलगाम ते ऑपरेशन सिंदूर: भारत आणि पाकिस्तान युद्धाच्या उंबरठ्यावर
पहलगाम ते ऑपरेशन सिंदूर: भारत आणि पाकिस्तान युद्धाच्या उंबरठ्यावर
  • 10/05/2025
अन्नसाखळीचे प्रकार
अन्नसाखळीचे प्रकार
  • 09/05/2025
सूक्ष्म भक्षक - सॅप्रोट्रॉफ्स (अपघटन करणारे किंवा ओस्मोट्रॉफ्स)
सूक्ष्म भक्षक - सॅप्रोट्रॉफ्स (अपघटन करणारे किंवा ओस्मोट्रॉफ्स)
  • 09/05/2025
अन्नसाखळीतील भक्षक / परपोषी सजीव
अन्नसाखळीतील भक्षक / परपोषी सजीव
  • 09/05/2025
स्वयंपोषी जीव (Autotrophs) / उत्पादक (Producers)
स्वयंपोषी जीव (Autotrophs) / उत्पादक (Producers)
  • 09/05/2025
मानव विकास निर्देशांक (HDI) 2025
मानव विकास निर्देशांक (HDI) 2025
  • 07/05/2025
भारत-सौदी अरेबिया संबंध
भारत-सौदी अरेबिया संबंध
  • 06/05/2025
ऑरेंज इकॉनॉमी
ऑरेंज इकॉनॉमी
  • 06/05/2025
भारतासाठी अमेरिका द्वारे IPMDA अंतर्गत लष्करी मदतीस मंजुरी
भारतासाठी अमेरिका द्वारे IPMDA अंतर्गत लष्करी मदतीस मंजुरी
  • 05/05/2025
भारत आणि इजिप्त दहशतवादविरोधी सहकार्य
भारत आणि इजिप्त दहशतवादविरोधी सहकार्य
  • 05/05/2025
विक्रमादित्य पहिला – बादामी चालुक्य राजवंशाचा पराक्रमी राजा
विक्रमादित्य पहिला – बादामी चालुक्य राजवंशाचा पराक्रमी राजा
  • 05/05/2025
लंडन येथील लिलावातून रघुजी भोसले (प्रथम) यांची तलवार महाराष्ट्र सरकारने पुनर्प्राप्त केली
लंडन येथील लिलावातून रघुजी भोसले (प्रथम) यांची तलवार महाराष्ट्र सरकारने पुनर्प्राप्त केली
  • 03/05/2025
Revive Our Ocean उपक्रम
Revive Our Ocean उपक्रम
  • 02/05/2025
भारताद्वारे 10,000 चौ.कि.मी. खंडप्रवाही पट्ट्याचा दावा
भारताद्वारे 10,000 चौ.कि.मी. खंडप्रवाही पट्ट्याचा दावा
  • 02/05/2025
स्क्रॅमजेट इंजिन
स्क्रॅमजेट इंजिन
  • 29/04/2025
क्रिमियाला अधिकृतरीत्या रशियाचा भाग म्हणून मान्यता देण्याचा प्रस्ताव
क्रिमियाला अधिकृतरीत्या रशियाचा भाग म्हणून मान्यता देण्याचा प्रस्ताव
  • 29/04/2025
झिरो शॅडो डे: एक अद्भुत खगोलशास्त्रीय घटना
झिरो शॅडो डे: एक अद्भुत खगोलशास्त्रीय घटना
  • 29/04/2025
INS सूरत
INS सूरत
  • 27/04/2025
पारिस्थितिकी निचे (Niche) - संकल्पना
पारिस्थितिकी निचे (Niche) - संकल्पना
  • 26/04/2025
राष्ट्रीय शून्य गोवर-रुबेला निर्मूलन मोहीम 2025-26
राष्ट्रीय शून्य गोवर-रुबेला निर्मूलन मोहीम 2025-26
  • 26/04/2025
अनुच्छेद 355
अनुच्छेद 355
  • 26/04/2025
पाहलगाम घटनेनंतर शिमला करार स्थगित: भारत-पाक संघर्ष नवे वळण
पाहलगाम घटनेनंतर शिमला करार स्थगित: भारत-पाक संघर्ष नवे वळण
  • 25/04/2025
इकोटोन
इकोटोन
  • 25/04/2025
UPSC सिव्हिल सेवा परीक्षा 2024 चा निकाल
UPSC सिव्हिल सेवा परीक्षा 2024 चा निकाल
  • 25/04/2025
जैविक घटक (Biotic Components)
जैविक घटक (Biotic Components)
  • 24/04/2025
भारताचे लॉजिस्टिक्स क्षेत्र
भारताचे लॉजिस्टिक्स क्षेत्र
  • 24/04/2025
राष्ट्रीय पंचायती राज दिन (२४ एप्रिल)
राष्ट्रीय पंचायती राज दिन (२४ एप्रिल)
  • 24/04/2025
हरितगृह वायू (Green House Gases)
हरितगृह वायू (Green House Gases)
  • 23/04/2025
मॉडेल द्विपक्षीय गुंतवणूक करार
मॉडेल द्विपक्षीय गुंतवणूक करार
  • 23/04/2025
दक्षिण चीन समुद्रातील स्कारबोरो शोल वाद
दक्षिण चीन समुद्रातील स्कारबोरो शोल वाद
  • 23/04/2025
नीतिशास्त्र, सचोटी आणि अभियोग्यता (Ethics, Integrity and Aptitude) - सामान्य अध्ययन – ४ -नोटस
नीतिशास्त्र, सचोटी आणि अभियोग्यता (Ethics, Integrity and Aptitude) - सामान्य अध्ययन – ४ -नोटस
  • 21/04/2025
गीता आणि नाट्यशास्त्र यांचा युनेस्कोच्या ‘मेमरी ऑफ द वर्ल्ड रजिस्टर’(MoW)मध्ये समावेश
गीता आणि नाट्यशास्त्र यांचा युनेस्कोच्या ‘मेमरी ऑफ द वर्ल्ड रजिस्टर’(MoW)मध्ये समावेश
  • 21/04/2025
अजैविक घटक (Abiotic Components)
अजैविक घटक (Abiotic Components)
  • 19/04/2025
परिस्थितिकीशास्त्र: अर्थ, घटक व मानव-पर्यावरण संबंध
परिस्थितिकीशास्त्र: अर्थ, घटक व मानव-पर्यावरण संबंध
  • 19/04/2025
पर्यावरणशास्र नोटस
पर्यावरणशास्र नोटस
  • 19/04/2025
IRONWOOD
IRONWOOD
  • 19/04/2025
तुती बेट (Tuti Island)
तुती बेट (Tuti Island)
  • 17/04/2025
राज्यपालांची भूमिका व घटनात्मक मर्यादा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोटस
राज्यपालांची भूमिका व घटनात्मक मर्यादा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोटस
  • 17/04/2025
पुडुचेरी - भारतीय राज्यव्यवस्था नोटस
पुडुचेरी - भारतीय राज्यव्यवस्था नोटस
  • 17/04/2025
IMO द्वारा जहाजवाहतुकीवर जागतिक कार्बन कर (Carbon Tax)
IMO द्वारा जहाजवाहतुकीवर जागतिक कार्बन कर (Carbon Tax)
  • 16/04/2025
मोराग अ‍ॅक्सिस
मोराग अ‍ॅक्सिस
  • 16/04/2025
मंगळावरील कठोर परिस्थितीत टिकणारे लाइकेन्स : जीवशास्त्रातील नवीन शक्यता
मंगळावरील कठोर परिस्थितीत टिकणारे लाइकेन्स : जीवशास्त्रातील नवीन शक्यता
  • 16/04/2025
आर्थिक सुधारणा 2.0
आर्थिक सुधारणा 2.0
  • 16/04/2025
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर: जीवन, कार्य आणि तत्त्वज्ञान
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर: जीवन, कार्य आणि तत्त्वज्ञान
  • 14/04/2025
एकशिंगी गेंड्यांचा अधिवास वाढणार
एकशिंगी गेंड्यांचा अधिवास वाढणार
  • 12/04/2025
NGT आदेश: अरावली पर्वतरांगांमध्ये होणाऱ्या बेकायदेशीर उत्खननास प्रतिबंध
NGT आदेश: अरावली पर्वतरांगांमध्ये होणाऱ्या बेकायदेशीर उत्खननास प्रतिबंध
  • 11/04/2025
पंचायत प्रगती निर्देशांक 2025
पंचायत प्रगती निर्देशांक 2025
  • 11/04/2025
गोवा, दमन आणि दीव: पोर्तुगीज वसाहतींपासून भारतात विलीनीकरनाचा प्रवास
गोवा, दमन आणि दीव: पोर्तुगीज वसाहतींपासून भारतात विलीनीकरनाचा प्रवास
  • 11/04/2025
तमिळनाडू प्रकरणात सर्वोच्च न्यायालयाचा निर्णय: राज्यपालांचा 'पॉकेट व्हेटो' घटनाबाह्य, कलम 200 व 142 चे स्पष्टीकरण
तमिळनाडू प्रकरणात सर्वोच्च न्यायालयाचा निर्णय: राज्यपालांचा 'पॉकेट व्हेटो' घटनाबाह्य, कलम 200 व 142 चे स्पष्टीकरण
  • 10/04/2025
माउंट कानलॉन
माउंट कानलॉन
  • 09/04/2025
लोमश उडणारी खार
लोमश उडणारी खार
  • 09/04/2025
महाराष्ट्र आणि गुजरात राज्यांची स्थापना: ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आणि चळवळीचा प्रवास
महाराष्ट्र आणि गुजरात राज्यांची स्थापना: ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आणि चळवळीचा प्रवास
  • 09/04/2025
दादरा आणि नगर हवेली: एक सविस्तर विश्लेषण
दादरा आणि नगर हवेली: एक सविस्तर विश्लेषण
  • 08/04/2025
नवीन पांबन रेल्वे पूल
नवीन पांबन रेल्वे पूल
  • 08/04/2025
Technology and Innovation Report, 2025
Technology and Innovation Report, 2025
  • 08/04/2025
1997 चा ओटावा करार (Ottawa Convention): भूसुरुंगांवरील(Landmines) जागतिक बंदी
1997 चा ओटावा करार (Ottawa Convention): भूसुरुंगांवरील(Landmines) जागतिक बंदी
  • 07/04/2025
धनसिरी नदी (Dhansiri River)
धनसिरी नदी (Dhansiri River)
  • 07/04/2025
महात्मा गांधींचे रामराज्य
महात्मा गांधींचे रामराज्य
  • 05/04/2025
Fully Accessible Route (FAR) अंतर्गत परकीय गुंतवणूक
Fully Accessible Route (FAR) अंतर्गत परकीय गुंतवणूक
  • 04/04/2025
निती आयोग आणि NCAER राज्य आर्थिक मंच पोर्टलचे उद्घाटन
निती आयोग आणि NCAER राज्य आर्थिक मंच पोर्टलचे उद्घाटन
  • 04/04/2025
करिंपुझा वन्यजीव अभयारण्य (Karimpuzha Wildlife Sanctuary - Kerala)
करिंपुझा वन्यजीव अभयारण्य (Karimpuzha Wildlife Sanctuary - Kerala)
  • 04/04/2025
वक्फ (सुधारणा) विधेयक 2024
वक्फ (सुधारणा) विधेयक 2024
  • 03/04/2025
फजल अली आयोग (1953): भाषिक आधारावर राज्य पुनर्रचना
फजल अली आयोग (1953): भाषिक आधारावर राज्य पुनर्रचना
  • 03/04/2025
जेपीव्ही समिती (JVP Committee) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
जेपीव्ही समिती (JVP Committee) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/04/2025
धार आयोग - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
धार आयोग - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/04/2025
नागरहोळे राष्ट्रीय उद्यान
नागरहोळे राष्ट्रीय उद्यान
  • 02/04/2025
आर्क्टिक : जागतिक भू-राजकीय संघर्षाचे नवे केंद्रबिंदू
आर्क्टिक : जागतिक भू-राजकीय संघर्षाचे नवे केंद्रबिंदू
  • 02/04/2025
सरहुल महोत्सव
सरहुल महोत्सव
  • 01/04/2025
ऑपरेशन ब्रह्मा
ऑपरेशन ब्रह्मा
  • 01/04/2025
भारतीय शिक्षण प्रणालीवरील संकट: केंद्रीकरण, व्यापारीकरण आणि सांप्रदायिकीकरण
भारतीय शिक्षण प्रणालीवरील संकट: केंद्रीकरण, व्यापारीकरण आणि सांप्रदायिकीकरण
  • 01/04/2025
प्रचंड प्रहार युद्ध सराव
प्रचंड प्रहार युद्ध सराव
  • 01/04/2025
दुसरी राष्ट्रीय जीन्स बँक
दुसरी राष्ट्रीय जीन्स बँक
  • 01/04/2025
स्वयंचलित स्थायी शैक्षणिक खाते नोंदणी क्रमांक Automated Permanent Academic Account Registry (APAAR ID)
स्वयंचलित स्थायी शैक्षणिक खाते नोंदणी क्रमांक Automated Permanent Academic Account Registry (APAAR ID)
  • 31/03/2025
स्वातंत्र्योत्तर भारतातील संस्थानांचे विलीनीकरण: ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आणि महत्त्व
स्वातंत्र्योत्तर भारतातील संस्थानांचे विलीनीकरण: ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आणि महत्त्व
  • 30/03/2025
भारताच्या राज्यांची आणि केंद्रशासित प्रदेशांची पुनर्रचना – ऐतिहासिक व संवैधानिक दृष्टिकोन
भारताच्या राज्यांची आणि केंद्रशासित प्रदेशांची पुनर्रचना – ऐतिहासिक व संवैधानिक दृष्टिकोन
  • 29/03/2025
भारत-बांगलादेश भूमी सीमारेषा करार (LBA), 1974
भारत-बांगलादेश भूमी सीमारेषा करार (LBA), 1974
  • 29/03/2025
भारताचे सखोल महासागर मिशन (Deep Ocean Mission - DOM) - विश्लेषण
भारताचे सखोल महासागर मिशन (Deep Ocean Mission - DOM) - विश्लेषण
  • 29/03/2025
इंडिया बायोइकॉनोमी रिपोर्ट २०२५ (IBER 2025)
इंडिया बायोइकॉनोमी रिपोर्ट २०२५ (IBER 2025)
  • 28/03/2025
राष्ट्रीय न्यायिक नियुक्ती आयोग (NJAC) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
राष्ट्रीय न्यायिक नियुक्ती आयोग (NJAC) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 28/03/2025
फरक्का बंधारा: ५० वर्षांचा प्रवास (१९७५-२०२५)
फरक्का बंधारा: ५० वर्षांचा प्रवास (१९७५-२०२५)
  • 26/03/2025
संसदेचे राज्यांचे पुनर्रचना करण्याचे अधिकार (कलम 3) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
संसदेचे राज्यांचे पुनर्रचना करण्याचे अधिकार (कलम 3) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 26/03/2025
अन्न आणि कृषी क्षेत्रातील जनुकीय संसाधनांचे संवर्धन: CGRFA-20 बैठक
अन्न आणि कृषी क्षेत्रातील जनुकीय संसाधनांचे संवर्धन: CGRFA-20 बैठक
  • 26/03/2025
आफ्रिका-भारत सागरी सहयोग Africa-India Key Maritime Engagement (Exercise AIKEYME)
आफ्रिका-भारत सागरी सहयोग Africa-India Key Maritime Engagement (Exercise AIKEYME)
  • 26/03/2025
जागतिक क्षय रोग (टीबी) दिवस २४ मार्च 2025 - महत्त्व आणि आव्हाने
जागतिक क्षय रोग (टीबी) दिवस २४ मार्च 2025 - महत्त्व आणि आव्हाने
  • 25/03/2025
साम्यवाद - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
साम्यवाद - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 25/03/2025
आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक समिती (IOC): किर्स्टी कोव्हेंट्री प्रथम महिला आणि आफ्रिकन अध्यक्ष
आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक समिती (IOC): किर्स्टी कोव्हेंट्री प्रथम महिला आणि आफ्रिकन अध्यक्ष
  • 24/03/2025
भारतीय संसदेच्या कार्यक्षमतेत घट: कारणे, परिणाम आणि उपाय
भारतीय संसदेच्या कार्यक्षमतेत घट: कारणे, परिणाम आणि उपाय
  • 24/03/2025
जागतिक जल दिन 2025: थीम: हिमनदी संवर्धन (Glacier Preservation)
जागतिक जल दिन 2025: थीम: हिमनदी संवर्धन (Glacier Preservation)
  • 24/03/2025
भारत एक राज्यांचा संघ - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारत एक राज्यांचा संघ - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 22/03/2025
राज्यघटनेच्या प्रास्तावानेचे महत्त्व (Significance of the Preamble) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
राज्यघटनेच्या प्रास्तावानेचे महत्त्व (Significance of the Preamble) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 22/03/2025
बंधुता(Fraternity):भारतीय राज्यघटनेच्या प्रास्ताविकेतील महत्वाचे मूल्य
बंधुता(Fraternity):भारतीय राज्यघटनेच्या प्रास्ताविकेतील महत्वाचे मूल्य
  • 21/03/2025
वर्ल्ड हॅपिनेस रिपोर्ट 2025
वर्ल्ड हॅपिनेस रिपोर्ट 2025
  • 21/03/2025
कांगेर व्हॅली राष्ट्रीय उद्यान: युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांच्या तात्पुरत्या यादीत समावेश
कांगेर व्हॅली राष्ट्रीय उद्यान: युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांच्या तात्पुरत्या यादीत समावेश
  • 19/03/2025
महाराष्ट्रातील फणसाड वन्यजीव अभयारण्यात पहिला मधसंचय
महाराष्ट्रातील फणसाड वन्यजीव अभयारण्यात पहिला मधसंचय
  • 19/03/2025
UN80 उपक्रम: संयुक्त राष्ट्रांच्या कार्यक्षमतेत सुधारणा आणि आधुनिकरणाचा प्रयत्न
UN80 उपक्रम: संयुक्त राष्ट्रांच्या कार्यक्षमतेत सुधारणा आणि आधुनिकरणाचा प्रयत्न
  • 19/03/2025
बलुचिस्तानमधील ट्रेन हायजॅक प्रकरण: घटनाक्रम, कारणे आणि परिणाम
बलुचिस्तानमधील ट्रेन हायजॅक प्रकरण: घटनाक्रम, कारणे आणि परिणाम
  • 17/03/2025
भारताच्या UNESCO तात्पुरत्या यादीत 6 नवीन स्थळांचा समावेश
भारताच्या UNESCO तात्पुरत्या यादीत 6 नवीन स्थळांचा समावेश
  • 17/03/2025
जनुकीय सुधारित (GM) पिके – फायदे, जोखीम आणि नियमन
जनुकीय सुधारित (GM) पिके – फायदे, जोखीम आणि नियमन
  • 17/03/2025
स्वातंत्र्य (Liberty) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
स्वातंत्र्य (Liberty) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 16/03/2025
प्रजासत्ताक शासनव्यवस्था संकल्पना - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
प्रजासत्ताक शासनव्यवस्था संकल्पना - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 16/03/2025
भारतीय संविधानाचा ऐतिहासिक आधार आणि उत्क्रांती
भारतीय संविधानाचा ऐतिहासिक आधार आणि उत्क्रांती
  • 16/03/2025
महाराष्ट्राचा अर्थसंकल्प २०२५-२६
महाराष्ट्राचा अर्थसंकल्प २०२५-२६
  • 15/03/2025
UPSC आणि MPSC साठी महत्त्वाचे रिपोर्ट्स आणि इंडेक्सेस – परीक्षेसाठी संपूर्ण मार्गदर्शक
UPSC आणि MPSC साठी महत्त्वाचे रिपोर्ट्स आणि इंडेक्सेस – परीक्षेसाठी संपूर्ण मार्गदर्शक
  • 14/03/2025
UPSC प्रीलिममध्ये PYQs चे महत्त्व
UPSC प्रीलिममध्ये PYQs चे महत्त्व
  • 13/03/2025
ऑनलाइन Vs ऑफलाइन UPSC तयारी
ऑनलाइन Vs ऑफलाइन UPSC तयारी
  • 13/03/2025
UPSC ची तयारी कशी करावी?
UPSC ची तयारी कशी करावी?
  • 13/03/2025
आंतरराष्ट्रीय संबंध (International Relations) मागील वर्षांच्या प्रश्नपत्रिकांमधील मुख्य परीक्षेतील (PYQs) प्रश्न
आंतरराष्ट्रीय संबंध (International Relations) मागील वर्षांच्या प्रश्नपत्रिकांमधील मुख्य परीक्षेतील (PYQs) प्रश्न
  • 13/03/2025
SIPRI अहवाल (2020-2024)
SIPRI अहवाल (2020-2024)
  • 12/03/2025
भारत-मॉरिशस संबंध: सखोल आढावा
भारत-मॉरिशस संबंध: सखोल आढावा
  • 12/03/2025
आंतरराष्ट्रीय संबंध (IR) - UPSC & MPSC वर्णनात्मक पॅटर्न साठी सर्वोत्तम स्त्रोत
आंतरराष्ट्रीय संबंध (IR) - UPSC & MPSC वर्णनात्मक पॅटर्न साठी सर्वोत्तम स्त्रोत
  • 12/03/2025
भारतीय धर्मनिरपेक्षता आणि पाश्चात्त्य धर्मनिरपेक्षतेमधील तुलना
भारतीय धर्मनिरपेक्षता आणि पाश्चात्त्य धर्मनिरपेक्षतेमधील तुलना
  • 11/03/2025
भारतीय संविधानाची प्रस्तावना (Preamble): उद्दिष्टे आणि महत्त्व
भारतीय संविधानाची प्रस्तावना (Preamble): उद्दिष्टे आणि महत्त्व
  • 11/03/2025
पंचायती राज संस्थांमध्ये(Panchayat Raj Institutions(PRIs)) महिलांचे प्रतिनिधित्व : महत्त्व आणि आव्हाने
पंचायती राज संस्थांमध्ये(Panchayat Raj Institutions(PRIs)) महिलांचे प्रतिनिधित्व : महत्त्व आणि आव्हाने
  • 10/03/2025
UN चा महिला हक्क आणि लिंग समानता अहवाल 2025
UN चा महिला हक्क आणि लिंग समानता अहवाल 2025
  • 08/03/2025
भारतीय संविधानाची बारावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानाची बारावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 26/02/2025
भारतीय संविधानाची अकरावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानाची अकरावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 24/02/2025
हिंद महासागर परिषद (IOC) २०२५: भारताचा प्रभाव आणि भू-राजकीय महत्त्व
हिंद महासागर परिषद (IOC) २०२५: भारताचा प्रभाव आणि भू-राजकीय महत्त्व
  • 20/02/2025
भारतीय संविधानाचा दहावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानाचा दहावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 20/02/2025
भारतीय संविधानातील नववी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानातील नववी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 20/02/2025
भारतीय संविधानातील आठवी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानातील आठवी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 18/02/2025
भारतीय संविधानातील सातवी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानातील सातवी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 18/02/2025
अप्रत्यक्ष प्रवर्तक इंजेक्शन(Indirect Prompt Injection): एआय प्रणालींमध्ये सुरक्षा धोका
अप्रत्यक्ष प्रवर्तक इंजेक्शन(Indirect Prompt Injection): एआय प्रणालींमध्ये सुरक्षा धोका
  • 17/02/2025
चालू घडामोडी वर्णनात्मक (DESCRIPTIVE) UPSC MPSC
चालू घडामोडी वर्णनात्मक (DESCRIPTIVE) UPSC MPSC
  • 17/02/2025
भारतीय राज्यघटनेतील सहावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय राज्यघटनेतील सहावी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 15/02/2025
भारतीय राज्यघटनेतील पाचवी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय राज्यघटनेतील पाचवी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 14/02/2025
भारतीय राज्यघटनेतील चौथी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय राज्यघटनेतील चौथी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 14/02/2025
भारतीय राज्यघटनेतील तिसरी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय राज्यघटनेतील तिसरी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 14/02/2025
भारतीय राज्यघटनेतील दुसरी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय राज्यघटनेतील दुसरी अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 14/02/2025
भारतीय राज्यघटनेतील पहिली अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय राज्यघटनेतील पहिली अनुसूची - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 13/02/2025
आपत्कालीन तरतुदी (Emergency Provisions) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
आपत्कालीन तरतुदी (Emergency Provisions) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 13/02/2025
भारताच्या आर्थिक भविष्याचा आढावा: वृद्धत्वापूर्वी समृद्धी साध्य होणार का? - चालू घडामोडी विश्लेषण UPSC/MPSC
भारताच्या आर्थिक भविष्याचा आढावा: वृद्धत्वापूर्वी समृद्धी साध्य होणार का? - चालू घडामोडी विश्लेषण UPSC/MPSC
  • 12/02/2025
SRIRAM'S IAS MARATHI BLOG – UPSC/MPSC वर्णनात्मक परीक्षेसाठी सर्वोत्तम स्रोत!
SRIRAM'S IAS MARATHI BLOG – UPSC/MPSC वर्णनात्मक परीक्षेसाठी सर्वोत्तम स्रोत!
  • 12/02/2025
संसदीय सार्वभौमत्व आणि न्यायालयीन सर्वोच्चतेचे संश्लेषण - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
संसदीय सार्वभौमत्व आणि न्यायालयीन सर्वोच्चतेचे संश्लेषण - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 12/02/2025
सार्वभौम प्रौढ मताधिकार (Universal Adult Franchise) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
सार्वभौम प्रौढ मताधिकार (Universal Adult Franchise) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 12/02/2025
भारतीय संविधानाची कठोरता आणि लवचिकता - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानाची कठोरता आणि लवचिकता - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 12/02/2025
लिखित आणि अलिखित संविधान म्हणजे काय? - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
लिखित आणि अलिखित संविधान म्हणजे काय? - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 11/02/2025
स्वातंत्र्यपूर्व भारतातील मतदानाचा अधिकार - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
स्वातंत्र्यपूर्व भारतातील मतदानाचा अधिकार - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 11/02/2025
संविधान सभेवरील टीका - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
संविधान सभेवरील टीका - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 11/02/2025
भारतीय संविधानाची निर्मिती आणि अंमलबजावणी - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानाची निर्मिती आणि अंमलबजावणी - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 11/02/2025
मसुदा समिती व भारतीय संविधानाची निर्मिती - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
मसुदा समिती व भारतीय संविधानाची निर्मिती - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 08/02/2025
संविधान सभेच्या लघु समित्या - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
संविधान सभेच्या लघु समित्या - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 07/02/2025
भारतीय संविधान सभेच्या प्रमुख समित्या - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधान सभेच्या प्रमुख समित्या - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 07/02/2025
भारतीय संविधानाचे महत्वाचे स्रोत - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधानाचे महत्वाचे स्रोत - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 07/02/2025
ध्येयाचा ठराव (Objectives Resolution) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
ध्येयाचा ठराव (Objectives Resolution) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 07/02/2025
घटनात्मक सभेची रचना आणि उद्दिष्टे - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
घटनात्मक सभेची रचना आणि उद्दिष्टे - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 07/02/2025
भारताची घटनात्मक सभा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारताची घटनात्मक सभा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 07/02/2025
भारतीय संविधान निर्मितीची प्रक्रिया - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय संविधान निर्मितीची प्रक्रिया - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 06/02/2025
1947 चा भारतीय स्वातंत्र्य अधिनियम - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1947 चा भारतीय स्वातंत्र्य अधिनियम - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 06/02/2025
1935 भारत सरकार अधिनियम - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1935 भारत सरकार अधिनियम - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 05/02/2025
भारत सरकार अधिनियम 1919 (मॉंटेग्यू-चेम्सफर्ड सुधारणा) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारत सरकार अधिनियम 1919 (मॉंटेग्यू-चेम्सफर्ड सुधारणा) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 04/02/2025
भारतीय परिषदेचा कायदा, १९०९ (मॉर्ले-मिंटो सुधारणा) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय परिषदेचा कायदा, १९०९ (मॉर्ले-मिंटो सुधारणा) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 04/02/2025
भारतीय परिषद कायदा, १८९२ - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय परिषद कायदा, १८९२ - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/02/2025
भारतीय परिषद कायदा (1861) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारतीय परिषद कायदा (1861) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/02/2025
भारत सरकार कायदा (1858) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
भारत सरकार कायदा (1858) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/02/2025
क्राउन शासन (1857 ते 1947) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
क्राउन शासन (1857 ते 1947) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/02/2025
1853 चार्टर कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1853 चार्टर कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/02/2025
1833 चार्टर कायदा (गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ऍक्ट 1833) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1833 चार्टर कायदा (गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ऍक्ट 1833) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 03/02/2025
1813 चार्टर कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1813 चार्टर कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 01/02/2025
1793 चार्टर कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1793 चार्टर कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 01/02/2025
1786 चा सुधारणा कायदा (Amending Act of 1786) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1786 चा सुधारणा कायदा (Amending Act of 1786) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 01/02/2025
1784 पिट्स इंडिया कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1784 पिट्स इंडिया कायदा - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 01/02/2025
1773 चा नियामक कायदा (Regulating Act 1773) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
1773 चा नियामक कायदा (Regulating Act 1773) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 01/02/2025
भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स FREE PDF - UPSC CSE 2025/26 साठी
भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स FREE PDF - UPSC CSE 2025/26 साठी
  • 31/01/2025
लोकशाही समाजवाद - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
लोकशाही समाजवाद - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 29/01/2025
धर्मनिरपेक्षता(Secularism): संकल्पना आणि महत्त्व - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
धर्मनिरपेक्षता(Secularism): संकल्पना आणि महत्त्व - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 29/01/2025
मूलभूत कर्तव्ये (Fundamental Duties) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
मूलभूत कर्तव्ये (Fundamental Duties) - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 29/01/2025
सार्वभौमत्व(Sovereignty): संकल्पना, स्वरूप आणि भारतीय संविधानातील महत्त्व - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
सार्वभौमत्व(Sovereignty): संकल्पना, स्वरूप आणि भारतीय संविधानातील महत्त्व - भारतीय राज्यव्यवस्था नोट्स
  • 25/01/2025